Ülkemiz tarihinin ele geçirilen materyal yönünden en büyük biyokaçakçılık operasyonu geçtiğimiz günlerde Kaş ilçesinde gerçekleşti. Operasyon, derneğimizin iştirakçi olarak destek verdiği Likya Kaş Orkidesi (Ophrys lycia) Koruma Projesi ekibinin bu lokal endemik ve tehdit altındaki türle ilgili bilgilendirdiği Ağullu Kasabası'ndaki esnaf lokantası sahibinin ihbarıyla başladı. İhbarda yabancı plakalı bir araçtan inen üç yabancı uyruklu kişinin mezarlık bölgesinde orkide fotoğrafı çektiği ve yumru söktüğü ifade edildi. O sırada, çiçeklenme döneminde bulunan tür üzerine bölge lise öğrencilerine arazi ortamında doğa eğitimi veren proje ekibi ve Jandarma ihbarın yapıldığı Ağullu mezarlığına geldi. İhbarı ve Jandarma'nın bölgeye intikalini tahmin eden biyokaççılar, ekipler bölgeye ulaşana kadar hızla uzaklaşmıştı. Jandarma ve Likya Kaş Orkidesi proje ekibinin Kaş ve Demre güzergahındaki taramaları maalesef sonuç vermedi. Bu noktada akla yakın bölgede yer alan ve orkide türleri yönünden zengin olduğu bilinen diğer mezarlık bölgeleri geldi. Jadarma ve proje ekibi arasında yapılan iş bölümü Uğrar Köyü mezarlığında sonuç verdi. Biyokaçakçılar gerek Kaş gerekse diğer bölgelerden söktükleri 660 orkide yumrusu ve sayısız DNA materyaliyle yakalandı.
Yapılan sorgularında Macaristan'dan ülkemize geldikleri anlaşılan Profesör Atila MOLNAR ve iki yardımcısının yaklaşık iki hafta önce Edirne'den yurdumuza giriş yaptıkları anlaşıldı. Daha önce lokasyonlarını literatürlerden tespit ettikleri bölgelerde DNA materyali almak amaçlı yumru söküyor ve yanlarında getirdikleri silika jellere örnek topluyorlardı. Yaptıkları araştırma için fon bulmaları, fon sağlayacıların ülkemizin herhangi bir kurumundan izin yazısı talep etmemeleri, dahası bilimsel etik çerçevesinde bu araştırmacıların ülkemizin herhangi bir kurumundan böyle bir izin talebinde bulunmaması üzerinde çokça tartışılması gereken konulardır. Zira kurumumuzun iştirakçi olarak saha çalışmalarına ve belgesel hazırlığına destek sağladığı Likya Kaş Orkidesi Koruma Projesi için öğrencilere verilen eğitimde Mili Eğitim Bakanlığı'ndan; tek yumrusu dahi sökülmese dahi araştırma amaçlı olarak Tarım ve Orman Bakanlığı Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü'nden; tohum örneklerinin alınarak Türkiye Tohum Gen Bankası'na gönderimi için Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü'nden izin alınması gerekmiştir. Biyokaçakçıların belgelerinde yapılan aramalarda Türkiye Mezarlık Orkideleri Projesi yazınsalında hazırlanmış formlar bulunması çalışmanın ne kadar hazırlıklı yapıldığını ortaya koymaktadır. Benzer şekilde iki hafta boyunca biyokaçakçıların yaptıkları taramalarda ve sökümlerde Kaş ilçesine gelene kadar hiçbir sıkıntı yaşamamaları, Kaş'ta yakalanmış olmaları da toplumumuza gerekli bilgiler ve doğa eğitimi verildiğinde biyolojik varlıklarımızın korunumunda nasıl başarı sağlanabileceğinin önemli ipuçlarını vermektedir. Likya Kaş Orkidesi proje yürütücüsü, aynı zamanda ANTOK başkanı Dr. İ. Gökhan DENİZ'in bizzat katıldığı ve biyolojik envanterleme çalışmalarını yaptığı operasyonu başarıyla yürüten Antalya Kaş İlçe Karakol Komutanlığı, Antalya Jandarma Alay Komutanlığı ve Antalya Doğa Koruma ve Milli Parklar ekiplerini tebrik ederiz.
